Ι.Μ. Αγίου Στεφάνου

Ιερά Μονή Αγίου Στεφάνου

Στο νοτιότερο τμήμα των Μετεώρων βρίσκεται ο βράχος της Μονής, η οποία συνδέεται με την απέναντι πλαγιά με μια μόνιμη γέφυρα μήκους οκτώ περίπου μέτρα, που παλαιότερα ήταν κινητή. Η άνοδος στη μονή ήταν πάντα ομαλή και γι?αυτό φαίνεται ότι ο βράχος αυτός κατοικήθηκε πριν το 1200 μ.Χ.

Ήταν αρχικά ανδρική, αλλά από το 1961 εγκαταστάθηκε σ? αυτή γυναικεία αδελφότητα. Κτήτορες είναι ο όσιος Αντώνιος στις αρχές ως και τα μέσα του 15ου αιώνα και ο όσιος Φιλόθεος, ο οποίος στα μέσα του 16ου αιώνα ξανάχτισε τον ναό του Αγίου Στεφάνου. Περίπου στον 16ο αιώνα τοποθετούνται και οι πρώτες τοιχογραφίες του ναού.

Κατόπιν το 1798, επί επισκόπου Σταγών Παϊσίου από τον Κλεινοβό Καλαμπάκας και ηγουμένου Αμβροσίου, κτίστηκε το σημερινό καθολικό στην μνήμη του Αγίου Χαραλάμπους, του οποίου η κάρα φυλάσσεται εκεί ως το πιο ιερό και θαυματουργό κειμήλιο. Οι τοιχογραφίες στο καθολικό γίνονται από τον πιο σημαντικό ίσως σύγχρονο αγιογράφο Βλάση Τσοτσώνη.

Στην Ιερά Μονή του Αγίου Στεφάνου, στην παλαιά τράπεζα που έχει διαμορφωθεί σε μουσείο, υπάρχει αξιόλογη και πλούσια συλλογή χειρογράφων, μεταβυζαντινών εικόνων, χρυσοκέντητων άμφιων και υφαντών, ξυλόγλυπτων, περίτεχνων έργων αργυροχοΐας και ιερών κειμηλίων.

Το σκευοφυλάκιο της μονής ήταν αρκετά πλούσιο. Υπάρχουν και σήμερα πολλά Άγια Λείψανα τοποθετημένα σε κομψά αργυρά κιβώτια. Επίσης ένας λειτουργικός κώδικας διακοσμημένος με έγχρωμες μικρογραφίες, χρυσοκέντητα επιμάνικα του Επισκόπου Δημητριάδος Γαβριήλ, χρυσοποίκιλτο περιζώνιο του 1778 και άλλα αξιόλογα κειμήλια.

Η Ιερά Μονή του Αγίου Στεφάνου διακρίθηκε για τη σημαντική προσφορά της στους αγώνες του Έθνους (υπήρξε το στρατηγείου του Μακεδονικού Αγώνα), στην ελληνική παιδεία και τα γράμματα. Με έξοδα της έκτισε την ?Κωνστάντιον Δημ. Σχολή Καλαμπάκας?, κληροδότησε μεγάλα χρηματικά ποσά για την ανέγερση σχολείου στα Τρίκαλα, στην δεκαετία του 1970 λειτούργησε με επιτυχία στη μονή Ορφανοτροφείο-Δημοτικό Σχολείο θηλέων με διδασκάλισσες αγιοστεφανίτισσες μοναχές.